Booliska Rabshadaha ka hortaga ayaa gaaf wareegayo magaalada Nairobi ee xarunta dalka Kenya subaxnimadii iyadoo dhalinyaro firfircoon ay ku baaqeen mudaaharaadyo dheeraad ah oo ka dhashay iska hor imaadyo dhimasho iyo dhaawac sababay oo todobaadkii hore dhacay.
Xubnaha dhaqdhaqaaqa mudaaharaadka, oo aan lahayn hogaamiyayaal rasmi ah oo inta badan abaabula baraha bulshada, ayaa diiday codsiyo ka yimid madaxweyne William Ruto oo ku saabsanaa wadahadal, xitaa ka dib markii uu ka tanaasulay soo jeedinta canshuur kordhin.
Iyagoo ka cadhooday dhimashada todobaadkii hore - ugu yaraan 39 sida ay sheegtay guddiga qaran ee xuquuqul insaanka ee Kenya (KNHCR) oo ay dawladdu maalgeliso - qaar badan ayaa hadda dalbanaya in Ruto uu xilka ka dego.
"Waxaa naga go'an inaan ku riixno is-casilaadda madaxweynaha," Ojango Omondi, oo ah dhaqdhaqaaqe ku sugan Nairobi, ayaa yiri. "Waxaan rajeyneynaa mudaaharaad nabadeed iyo khasaaraha ugu yar, haddii ay jiraan."
Mudaaharaadyada oo ku billowday xamaasad dhanka internetka ah oo ay ka cadhoodeen ku dhawaad 2.7 bilyan oo doolar oo canshuur kordhin ah oo lagu sameeyay hindise sharciyeedka maaliyadda ayaa isu beddelay dhaqdhaqaaq guud oo dalka oo dhan ah oo looga soo horjeedo musuqmaasuqa iyo maamul-xumada, waxayna noqdeen qalalaasihii ugu xumaa ee soo mara madaxweyne Ruto ku dhawaad laba sano jirsaday.
Waxa uu u dhexeeyay dalabaadyo is khilaafsan oo ay qabaan hay’adaha deymaha sida hay’adda lacagta adduunka ee IMF, kuwaas oo u soo jeedinaya dawladda deymaha badan lagu leeyahay in ay hoos u dhigto hoos u dhaca, iyo dad aad u adag oo la daalaa dhacaya qiimaha maciishada ee sii kordhaya.
Ruto ayaa ku amray Wasaaradda Maaliyadda inay la timaado habab lagu dhimayo kharashaadka si loo buuxiyo farqiga miisaaniyadeed ee ka dhashay ka bixitaanka sharciga, wuxuuna sidoo kale sheegay in loo baahan doono deyn badan.
Mudaaharaadyada oo billowday bartamihii bishii June, ayaa intooda badan ahaa kuwo nabad ah illaa Talaadadii lasoo dhaafay, markaasoo booliiska ay isku dhaceen dibadbaxayaal. Qaar ka mid ah mudaaharaadayaasha ayaa muddo kooban xoog ku galay baarlamaanka oo ay qeyb ka mid ah dab qabadsiiyeen. Bilayska ayaa rasaas ku furay dad badan, sida ay sheegtay hay'adda xuquuqda aadanaha u dooda.
KNHCR ayaa Isniintii sheegtay in 39 qof ay ku dhinteen 361 qofna ay dhaawacmeen tan iyo mudaaharaadkii ugu horreeyay ee dhacay 18-kii June.
Ruto ayaa difaacay falka ay ku kaceen booliska, isagoo sheegay in ay ku dadaalayaan xaalad adag. Wuxuu rabshadaha ku eedeeyay "dambiilayaal" oo uu sheegay inay afduubteen bannaanbaxyada.
"Waa maalin aad u qurux badan in la doorto waddaniyad, waa maalin qurux badan oo lagu dooranayo nabadda, nidaamka iyo karaamada qaranimadeena," Agaasimaha isgaarsiinta Aqalka Madaxtooyada Gerald Bitok ayaa ku qoray X subaxnimadii Talaadada, isagoo ku daray luqadda Sawaaxiliga: "Rabshadu maaha waddaniyad."
Ma cadda ilaa xadka ay dadku ka jawaabi doonaan baaqyada cusub ee mudaaharaadyada. Ma jirin wax mudaharaad ah oo dhacay subaxnimadii hore ee saaka.
Dukaamo ayaa si caadi ah uga furmay faras-magaalaha Nairobi, halkaasoo ay ka dhaceen dibadbaxyadii ugu xoogganaa todobaadkii hore. Booliska ayaa dhigay jidgooyooyin soo gala hoyga rasmiga ah ee madaxweynaha.
"Waxaan u maleynayaa inaysan noqon doonin maandamano (mudaaharaad) sababtoo ah waxaa laga yaabaa inay dadku baqayaan, sababtoo ah dadka qaar ayaa la toogtay," ayuu yiri Kennedy Otwal, oo marayay bartamaha magaalada.
0 Comments